Buruko gaixotasunek sexu-asaldurak eragin ohi dituzte maiz. Depresioa da arazo horiek sarrien sortzen dituzten gaixotasunetako bat, eta oso maiz gertatzen denez (Espainian helduen % 10i eta gaixotasunen bat duten pazienteen % 20ri eragiten die, gutxi gorabehera), oso osasun-arazo larria da.

Depresioak larritasun-maila desberdinak izan ditzake. Oso modu negatiboan bizi den gertakariren batek eragindako depresio erreaktibotik (maite dugun pertsona baten galera, adibidez), larritasun handiko depresio nagusira, edo depresio-faseak eta gogoa altu, hedakor edo suminkor duten asaldura bipolarretara aldatzen da.

Gehienetan, depresioa zenbait sintomarekin agertzen da, eta horien artean hauek nabarmentzen dira: tristura sakona, umore depresiboa, hondamenaren eta etorkizunik ezaren ideiak, negar erraza eta etengabea, eta lehen atseginak ziren jarduerekin gozatzeko ezintasuna. Ohikoak dira suizidio saiakerak, gaixoen %10 eta %15 artean kontsumitzen dutenak. Askotan, koadroa sotilagoa da, eta gogorik eza, etsipena, ezkortasuna, goizean jaikitzeko gogo gutxi, insomnioa, jateko gogoaren nahasteak eta abar nabarmentzen dira. Beste batzuetan, gaitza antzematea zaila da, alkoholismoarekin, drogazaletasunekin, fobiekin, izuaren nahasmenduekin edo antsiolitikoak bezalako farmakoen kontsumoarekin mozorrotuta agertzen delako.

Depresioan oso ohikoa da edozein motatako sexu-desira desagertzea, baita fantasia sexualez gozatzeko gaitasuna ere, bai gizonezkoan, bai emakumezkoan. Deprimitutako pazienteen herenean baino ez dira gertatzen sexu-nahaste larriak, zutitzearen disfuntzioa gizonezkoan eta orgasmorik (anorgasmia) eta koito mingarririk (dispareunia) emakumezkoan.

Depresioa duten pazienteetan, sendatzea da lehentasuna, baina tratamendua hobetu daiteke sexu-nahasmenduen aldi bereko esku-hartzearekin

Erekzio-disfuntzioa depresioa duten pazienteen % 18 eta % 35 artean gertatzen da, baina ehunekoa % 90era arte igotzen da depresio oso larrietan, eta hori ez da soilik gaixotasunaren ondorioz gertatzen, sexu-desiraren inhibizioagatik eta psikofarmakoen albo-ondorioengatik ere gertatzen da, horiek asko laguntzen baitute depresioa agertzen. Depresioa tratatzeko gehien erabiltzen diren medikamentuek, ISRSek (serotoninaren birkaptazioaren inhibitzaile selektiboak), depresioaren aurkako botika bikainak direnez, zutitzearen disfuntzioa eragiten dute, batez beste, pazienteen ia % 30ean. Beste medikamentu batzuek ere, hala nola klomipraminak, nahaste sexualak eragiten dituzte kasuen %50ean. Velanfaxina gaixoen %36k erabiltzen dute, eta risperidona %44k.

Depresioa duten eta sexu-arazoak dituzten pazienteetan, lehentasuna, zalantzarik gabe, depresioa tratatzea da. Hala ere, zenbait ikerketak frogatu dute emaitza terapeutikoak hobetu egiten direla tratamendu integral bat egiten bada, aldi berean depresioan eta sexu-nahasmenduan esku hartuz. Antidepresiboak hartzen dituzten paziente askok, tratamenduan zehar, beren sexu-gaitasunaren kalterako izaten dira. Pazienteak identifikatzen badu (askotan gertatzen dena), oso gaizki toleratzen du ahalmen hori, eta depresioaren aurkako farmakoa uztera bultzatzen du, zeina funtsezkoa baita beren gaixotasuna tratatzeko. Jarrera horrek arrisku larria dakar zure osotasunerako, suizidioen intzidentzia handia baita modu egokian tratatzen ez diren pazienteen artean. Hainbat ikerketak baieztatu dutenez, depresioa eta sexu-disfuntzioa aldi berean jorratzeak pazientearen bizi-kalitatea hobetzen du eta depresio-gaixotasuna azkarrago sendatzea errazten du, tratamendua betetzea bultzatzen baitu.

Pazienteei bereziki interesatzen zaie antsiolitikoak erabiltzea, bentzodiazepinak, adibidez, erruz erabiltzen diren sendagaiak, ia beti automedikazioz edo senideek edo bizilagunek emandakoak. Nahiz eta depresioaren tratamenduaren hasieran gomendatuta egon ohi diren, ez daude ondorengo fasean, eta familiako medikuak edo psikiatrak azkar kentzen ditu (tratamendua hasi eta 3-4 astera hasten dira), erabilera kronikoak dakartzan arazoak direla eta. Arazo horien artean, hauek nabarmentzen dira: depresioak okerrera egitea (suizidio-arriskua handituz), mendekotasuna sortzeko gaitasuna (dosia handitzeko beharra) eta oroimen-asaldurak eragitea.

Beste gaixotasun mental batzuetan ere, hala nola antsietatean eta sexu-gaiekin lotutako fobietan, disfuntzio sexualen indize altua dago. Eskizofrenian %50etik gorako portzentajeak lortzen ditu.