GIBaren (giza immunoeskasiaren birusa) agerpenak ahaztuta zirudien gai bat jarri du gaurkotasunean, sexu transmisiozko infekzioak edo STIak deiturikoak. Horien artean, HIESa dago, eta horrek egonezin handia sortu du gizartean, bai eta sexu-jarduera batzuei buruzko estigma ugari ere.

Sexu-ekintza bakoitzak berekin dakar STG bat edo nahi ez den haurdunaldi bat hartzeko arriskua. Gaur egun, prebentzio- eta babes-metodo ugari ditugu, sexu-praktikak alferrikako arriskurik izan ez daitezen, bai zentzu batean, bai bestean. Bistan da edozein STI-mota hartzeko arriskua handitu egiten dela pertsona desberdinekin maiz harremanak izanez gero.

Uneren batean edonork planteatzen dituen kontuak hauek dira: sTG bat izan dezaket? zurekin hasi den pertsonak infekzio horietakoren bat izango du? sexu-harremanak izaten baditut, kutsatu ahal izango naiz, edo gaixotasunen bat kutsa diezadakete? nola susma dezaket STIren bat dudala edo nire bikotekideak baduela?

Jakin beharra dago infekzio horiek, hasierako faseetan behintzat, askotan ez dutela ez seinalerik ez sintomarik erakusten eta, agertzen badira, hain larriak ez diren beste infekzio batzuen antzekoak izaten direla; beraz, mediku espezialistak ere ezingo lituzke antzeman eskura ditugun metodo diagnostiko modernoen laguntzarik gabe.

Norberaren edo bikotekidearen STIak susmatzeko orduan kontuan hartu beharreko lehen faktore bat aurreko sexu-bizitza da. Guk geuk, edo berarekin batera irteten hasten den pertsonak, bikotekidea asko aldatu badugu edo sexu-bizitza oso aldakorra eta oparoa izan badugu, onartu behar dugu STIa eragiten duen agente infekziosoren batekin kontaktua izateko edo izan izateko aukerak handiak direla.

Aurrekoa gorabehera, badira erne jarri behar gaituzten seinale eta sintoma batzuk:

• Ultzeradun lesioak genitalen eremuan. Sifilia, herpes genitala edo hain ohikoak ez diren beste infekzio batzuk daudela susmarazi diezagukete.
• Jariakinak edo baginako fluxua, horixka edo zurixka. Usain txarrekoak izan daitezke, eta onddo, trikomona edo gonokoko infekzioek eragin ditzakete.
• Uretra-exudatu zornetsuak, gonorrea izan daitekeela pentsarazten digutenak.
• Glandean narritadura eta urradurak agertzea, eta bakterioengatiko edo onddoengatiko infekzioa adieraz lezakete.
• Izterrondoko gongoilen hantura eta genitalen zonako urradurak (sifilia, granulomak, klamidiak, HIESa baztertu behar dira).
• Sukar iraunkorra. Berehala ebakuntza egin behar izaten da, eta zenbait STIren ondorio izan daiteke: B hepatitisa, HIESa, eta baita chlamidiek, sifiliak eta abarrek eragindako infekzioa ere.
• Larruazala eta begiak horixkak izateak, beherakoekin eta sabeleko minekin batera, B hepatitisaren susmoa eragin diezaguke (sexu-bidez oso kutsakorra).
• Besikula itxurako lesioak, narritadura eta mina eragiten dutenak, behin eta berriz agertzen direnak eta aldian behin agertzen direnak. Herpes birus batek eragindako infekzio kronikoari dagozkiola jo daiteke.
• Pixa egitean, baginan edo bulban mina edo erresumina izatearen inguruko kexak. Gernu-infekzio sinple baten ondorio izan daiteke, baina baginitisa, herpesa, trikomoniasia eta antzeko gaixotasunak baztertzera behartzen du.
• Pubis aldean hazka maiz egiten duten azkuren kexak; mikosi bat egon daitekeela susma daiteke, edo baita ladilla bezalako parasitoak ere, pubiseko ilea kolonizatzen duen zorria baita.
• Azkura handia sentitzen da larruazalean edo uzkiko edo bulbako mukosan, eta hazka egin behar izaten da; horrek parasitosi bat baino gehiago dagoela pentsaraz diezaguke.
• Garatxoak glandean, prepuzioan, bulban eta eremu perianalean, batzuetan azkura eta erresuminarekin. Garatxoak egoteak giza papilomabirusak eragindako infekzioa dagoela pentsarazten digu.

Infekzio hauek, hasierako faseetan, ez dute ez zantzurik ez sintomarik erakusten, eta hala egiten badute, hain larriak ez diren beste gaixotasun batzuen antzekoak dira

Oro har, ez da erraza seinale horiek hautematea, eta, gu edo gure bikotekidea etengabe zaintzeko eta susmatzeko jarrerarik izan gabe, erne egon behar dugu, eta, noski, prebentzio-neurriak, besteak beste:

• Preserbatiboa erabili. Horien erabilera ezinbestekoa da eta, eraginkorra dela frogatuta dagoen arren, pertsona batzuek, batez ere gizonezkoek, ez dute erabiltzen eta emakume batzuk premiagabeak direla konbentzitzea lortzen dute.
• Sexu\_ukipenaren aurretik eta ondoren, genital\_garbiketa egokia egin ur eta xaboi ugarirekin.
• Txiza egin koitoaren ondoren, mikzioarekin germen batzuk arrastatzen direlako eta gernu-bideak garbitzen direlako.
• Uzki-penetrazioaren ondoren, ez egin baginako penetraziorik.

Preserbatiboaren erabilerari dagokionez, honako hauek hartu behar dira kontuan:

• Ez da inoiz erabili behar ontzia irekita egon bada, hondatu egiten baita jatorrizko ontzitik kanpo gordetzen bada edo leku bero eta hezeetan mantentzen bada.
• Ez erabili tenperatura altuen eraginpean egon bada.
• Lubrifikatzaileren bat erabili behar bada, ez erabili baselinarik, latexari eragiten baitio.
• Ez erabili hautsita, zulatuta edo iraungitze-data gaindituta dagoela detektatzen bada.
• Askatu jartzeko unean bakarrik, eta zakila tente-tente dagoela egin, eta zaindu puntan tarte txiki bat uzten, eiakulatzeko unean glandean hazi-presiorik egon ez dadin.
• Erretiratzean, eiakulatu ondoren, kontuz ibili behar da atzeko aldeari (eraztuna dagoen aldeari) hatzekin eusteko, baginan gera ez dadin, barruan semena isuriz gero.
• Erabili ondoren, behar bezala botatzea.

Joko erotikoan lubrifikatzaile intimoren bat erabiltzen bada edo baginako edo uzkiko paretan narritadurak edo urradurak saihesteko (agente infekziosoak errazago sar daitezen), saihestu egin behar dira petroliotik eratorritako lubrifikatzaileak (lanolina, baselina edo antzekoak), bai eta horretarako egokiak direnak ere.

Uzki-penetrazioko sexu-jarduera egin bada, ez da baginatik aurrera egingo, preserbatiboa aldatzen ez bada. Zakila uzki-penetrazioan erabili ez bada, zakila urez eta xaboiz garbitu beharko da, ondestetik datozen germenak (batez ere, Escherichia coli) bagininara sartzean baginitisa izateko arriskua saihesteko.