Problemas sexuais

Unha forma extrema de trastorno sexual é a aversión sexual. Consiste no rexeitamento intenso, persistente e recorrente de todo contacto sexual. Supón evitar calquera relación íntima coa parella, en ocasións non só o contacto xenital, senón calquera outro tipo de caricia que se interprete como preámbulo do coito. Esta alteración provoca un malestar acusado e adoita dificultar as relacións interpersoais, en especial as de parella.

O trastorno de aversión sexual dáse de forma ocasional en homes e con moita máis frecuencia nas mulleres. Os pacientes quéixanse de ansiedade, medo ou desgusto en relación coas situacións sexuais. Pode ser un trastorno de toda a vida (primario) ou adquirido (secundario), xeneralizado (con todas as parellas) ou situacional (cunha parella específica).

Na forma extrema de aversión sexual, a persoa non só carece de desexo sexual, senón que tamén pode atopar o sexo repugnante, repulsivo e desagradable.

Si ocorre desde sempre, a aversión ao contacto sexual pode deberse a un trauma sexual, como incesto, abusos sexuais ou violación. Tamén pode ser consecuencia dun ambiente familiar moi represivo, ás veces potenciado por unha formación relixiosa ortodoxa e ríxida, ou ben pode haberse iniciado tras uns primeiros intentos de coito que produciron dispareunia, é dicir, dor no coito. Neste último caso, aínda despois de desaparecer a dispareunia, permanece o recordo da dor.

Cando se trata dun trastorno adquirido, con posterioridade a un período de funcionamento normal, a súa orixe pode estar nunha relación de parella ou nunha vivencia traumática.

A aversión pode xerar unha resposta fóbica (mesmo de angustia) nese caso poden estar presentes tamén temores irreais menos conscientes de dominación ou de dano corporal. A aversión sexual situacional pode darse en persoas que tentan ou esperan ter relacións incongruentes coa súa orientación sexual, como, por exemplo, nalgúns casos de homosexualidade non aceptada, nos que, por presión social ou familiar, imponse relacións co outro sexo co fin de normalizar a súa vida.

Tratamento

O tratamento da aversión e fobia sexuais está orientado a que a persoa poida mellorar de forma notable a súa comunicación sexual. Sempre que sexa posible, oriéntase a suprimir a causa que desencadeou este trastorno.

A intervención sexolóxica integradora supón explorar:

1. Os factores predisponentes, é dicir, os que teñen que ver coa historia desa persoa, como a educación sexual, a historia amorosa, ou situacións sexualmente traumáticas.
2. Os factores precipitantes. En que momento ocorre e que pode habelo desencadeado.
3. Os factores mantedores, relacionados co momento actual, que fai que o episodio se repita e cal é a actitude da parella ante a situación.

En ocasións será necesario o apoio farmacolóxico. Os cadros de angustia poden tratarse con antidepresivos tricíclicos, inhibidores da recaptación selectiva de serotonina, inhibidores da monoaminoxidasa ou benzodiacepinas.

Favorecer a súa imaxinaría erótica, axudarlles a atopar a súa propio modelo de goce sexual está indicado de maneira especial nestas persoas. Cada persoa debe escoitarse a si mesma e elixir o que lle gusta e apetécelle, e o que non lle estimula. O problema é que estas persoas contan cuns referentes eróticos moi pobres e hai que axudarlles, sempre respectando as súas preferencias. Débese considerar que o universo das preferencias eróticas é amplísimo e que o que para unha persoa resulta estimulante para outra pode resultar repulsivo. O sexólogo ten moi en conta este precepto e debe acompañar á persoa ou á parella a elaborar o seu propio campo de expresión sexual, no que se poidan sentir cómodos e gozar do potencial de pracer que a sexualidade ofrece.