60 urte betetakoan, sexualitateak zeregin garrantzitsua izaten jarraitzen du bizitzan, nahiz eta horretarako aukerarik ez izan eta adinekoak marjinatuta bizi diren gizartean. Giza sexualitatearekin zerikusia duen guztia hainbat mitok baldintzatzen dute, baina gure gizarteak bereziki onartzen ditu mito horiek, adinekoei eta haien sexu-bizitzari dagokienez. M. filosofoa. Huhnek zerrendatu ere egin ditu:

Zaharren sexualitateari buruzko mitoak (M. Kuhn)

• Sexua ez da garrantzitsua adin aurreratuan, bizitzako azken urteak asexualak direla suposatzen da.
• Sexuarekiko interesa ohiz kanpoko gertaera da adineko jendearengan.
• Zaharrek ez dute gaitasun fisiologikorik sexu-jokabideak izateko.
• Sexualitatea ahuldu egiten da menopausian eta hirugarren adinean desagertu egiten da.
• Sexualitateak emankorra izan behar du.
• Onargarria izan daiteke gizon helduaren eta emakume gaztearen arteko bikotea, baina barregarria da emakume heldu baten eta gizon gazte baten artekoa.

Honen aurrean, ikerketek diote osasun egoera ona mantentzen den bitartean ez dagoela inongo arrazoirik sexu interesa eta praktikak desagertzeko. Beraz, garrantzitsua da adineko pertsonen bizitza sexuala beren testuinguru psikologikoaren eta portaeraren testuinguruan kokatzea. Horrela, ikusten da zahartzaroan sexualitatea gauzatzeko modua subjektuak bizitza osoan sexuaren aurrean izan duen jarrerak zehazten duela. Heldutasunean sexualitatea gaizki bizi dutenak maitasun- eta sexu-harremanen gazte-eredura edo nerabe-eredura mugatuta geratu diren pertsonak dira.

Osasun egoera ona mantentzen den bitartean ez dago arrazoirik sexu interesa eta praktikak desagertzeko

Sexualitateak heldutasunean esperimentatuta, maitasunaren alderdi eta aukera guztietan sakondu izanaren aberastasuna eskaintzen du. Xehetasun txikienetan ere ezagutzen dute elkar, berezkoak eta bikotearenak, bakoitzak bestearen gorputzaren esperientzia osoa du, badaki zehazki nola eman plazera. Nahikoa da keinu bat, begirada bat, irribarre bat gozamen gorenera daraman magia pizteko.

Desinformazioak eta sexualitatea gazteek bakarrik praktikatzen dutela eta zahartzaroan (helduaren asexuazioa) desagertzen dela sinesteak eragin nabarmena dute pertsona helduen sexu-jokabidean. Sexualitate ona aurrera eramatea zailtzen duten beste faktore batzuk ere badira: sexu bikoterik eza, aurretiko sexu historia, zailtasun ekonomiko eta sozialak, eta baldintza fisikoak, jarrera faktoreak eta sinesmen pertsonalak gutxietsi gabe.

Hala ere, aurrerapen medikoek eta bizi-itxaropen handiagoak, sexualitatea eta afektibitatea pertsonarengan konnaturalak direla eta heriotzarekin baino ez direla amaitu behar dioen ustea ezartzearekin batera, berresten dute ez interesa ez sexu-jarduera ez direla desagertzen adineko pertsonetan. Egia da sexualitatea aldatu egiten dela adinarekin, baina, ikerketen arabera, 60 urtetik gorako pertsonen % 85ek baino gehiagok gozatzen du sexu-jarduerekin.

Helduaroan sexualitatea bizitzeko arazoak

Pertsona helduen bizitza sexualaren garapen osoa mugatu edo eragozten duten arazo ohikoenak honako hauek dira:

• Bikoterik eza: 75 urte edo gehiagoko gehienak alargunak dira.
• Pribatutasunik eza: gehienak egoitzetan edo senideekin bizi dira.
• Autonomia mugatzea.
• Ingurunearekiko mendekotasuna.
• Sexu-harremanak izateko zailtasun fisikoa.

Adinak sexu-erantzunetan eragiten dituen aldaketak ez dira zertan ikuspegi negatibotik eta konponbiderik gabe ikusi behar

Adinarekin, aldaketa orokorrak gertatzen dira gizakiaren sexu-erantzunean, baina ez dira denak negatibotzat eta konponbiderik gabekotzat hartu behar. Gertatzen dena da norberaren sexualitateari buruzko desinformazioa eta ezjakintasuna uste baino ohikoagoak direla. Eta ez bakarrik bizitzako etapa honetan, nahiz eta honetan egiten den beharrezkoena jarreraz aldatzea eta adinekoen sexualitatearen ontasuna erreskatatzea eta bizi-kalitatea hobetzen duen eskubide gisa aldarrikatzea. Horretarako, maila sozial eta pertsonalean aldaketa batzuk bultzatu behar ditugu.

Ikuspegi sozialetik beharrezkoa da:

• Sexualitatea helduaroan existitzen ez den, ezinezko edo gaitzesgarri bihurtzen duten mitoak baztertzea.
• Sexualitatea gizakiak berezkoa duen zerbait bezala ikustera daramaten jarrera positiboak onartzea.
• Profesionalek eta erakundeek adinekoen sexualitateari buruzko programa espezifikoak, erakunde publikoak eta pribatuak gara ditzaten sustatzea.
• Norbanakoaren ikuspegitik onartu behar da maila fisikoan eta psikologikoan aldaketak gertatzen direla, baina sexualitatearen bizipena eraldatu behar dela.

Horretarako moduak hauek dira:

• Kalitateari lehentasuna ematea, kantitatearen aurretik.
• Koitoaz haratago, sexu-adierazpenaren hedadura eta aldakortasuna baloratzea. - Jomugak edo emaitzak gutxiago nabarmentzea eta plazerari, laztanei eta sentsazioei garrantzi handiagoa ematea.
• Estimulu egokiak erabiltzea, egoera bakoitzak eskatzen duen praktika eta maiztasuna.
• Bizitzeko gogoa ez dela itzali behar eta lehengo gogo beroz goza daitekeela sinestarazi.
• Klitoria kitzikapenerako eta orgasmorako osagai garrantzitsu gisa aldarrikatzea.
• Jakitea adineko gizonaren kontrol eiakulatorio hobetuak harreman luzeagoa ahalbidetzen duela, orgasmoaren aurretik, eta horrek emakumearen plazera areagotu dezakeela.
• Adineko gizonak kitzikapenerako edo orgasmorako kontaktu genital zuzen handiagoa behar duela jakitea.